Yapı Malzemesi Direktifi
Kapsamı:
Yapı Malzemeleri Yönetmeliği, yapı işlerine ilişkin temel gereksinimler açısından yapı malzemelerine uygulanacak kuralları kapsar. Yapı Malzemeleri: Binalar ve diğer Yapı mühendisliği işlerini içermek üzere tüm yapı işlerinde kalıcı olarak kullanılmak amacı ile üretilen bütün malzemeleri. Yapı malzemelerine bazı örnekler:
- Kapı, pencere ve bileşenleri
- Membranlar
- Isı yalıtım elemanları
- Prefabrik beton ürünleri
- Alçıtaşı esaslı ürünler
- Yer dokumaları
- Duvarcılık ile ilgili ürünler
- Sıhhi tesisat malzemeleri
- Yapılarda kullanılan ahşap malzemeler ve yardımcı malzemeleri
- İnşaat kireci ve hidrolik bağlayıcılar
- Atık Su İle İlgili Ürünler
- Beton, harç, sıva ve bunlarla ilgili ürünler
- Yol yapımında kullanılan ürünler
- Yapı işlerinde kullanılan yapıştırıcılar
- Çatı kaplamaları, aydınlatmaları, pencereleri ve yardımcı malzemeler
- Döşemeler
- Yangın alarmı, müdahale ve ateş ve duman kontrol ve önleme donanımları
- Mekan ısıtma uygulamaları
Yasal Durum:
27 Haziran 1991 tarihinden itibaren, 89/106/EC Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (Construction Products Directive) Üye Ülkelerde zorunlu olmuştur. 8 Eylül 2002 de Türkiye de Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/AT) olarak yayınlanmıştır ve zorunlu hale gelmiştir.
Kapsamımızdaki Ürün Standardları :
|
ÜRÜN SINIFLARI
|
ÜRÜNLER | ÜRÜN STANDARDI |
|
(CEN/EOTA)
|
|
|
| Yapılarda kullanılan ısı | Mineral Yün (MW) | EN 13162 |
| yalıtım malzemeleri | Genleştirilmiş polietilen(EPS) | EN 13163 |
| 1999/91/CE | Ekstrüzyonla İmal Edilen Polistiren Köpük (XPS) | EN 13164 |
| Sert Poliüretan Köpük(PUR) | EN 13165 | |
| Fenolik köpük (PF) | EN 13166 | |
| Cam Yünü (CG) | EN 13167 | |
| Rende Yongası (WW) | EN 13168 | |
| Genleştirilmiş perlitten (EPB) | EN 13169 | |
| Meşe Mantarı Levhaları (ICB) | EN 13170 | |
| Odun Lifli (WF) | EN 13171 | |
| Genleştirilmiş kil hafif agregadan (LWA) | EN 14063-1 | |
| Genleştirilmiş perlitten (EP) | EN 14316-1 | |
| Pullu vermikülit (EV) | EN 14317-1 | |
| Sabit yangın söndürme sistemleri | Yassı hortumlu hortum sistemleri | EN 671-2 |
| 1996/577/CE | Yarı sert hortumlu hortum makaraları | EN 672-1 |
| Doğal duman ve ısı boşaltma vantilâtörleri | EN 12101-2 | |
| Sprinkler ve Su Püskürtme Elemanları | EN 12259 | |
| Gazlı yangın söndürme sistemleri | EN 12094 | |
| Toz Sistemleri | EN 12416 | |
| Yer altı yangın hidrantları | EN 14339 | |
| Yer üstü yangın hidrantları | EN 14384 | |
| Kapılar, Pencereler, Bina Donanımları | Acil çıkış tertibatları | EN 179 |
| 1999/93/CE | Yatay kolla çalışan acil çıkış tertibatları | EN 1125 |
| Tek eksenli menteşeler | EN 1935 | |
| Kontrollü kapı kapatma cihazları | EN 1154 | |
| İki yöne açılan otomatik kapılar için elektrikle tahrik edilen açık tutma cihazları | EN 1155 | |
| Kapı ayar cihazları | EN 1158 | |
| Mekanik olarak çalıştırılan kilitler, diller ve kilitleme plâkaları | EN 12209 | |
| Endüstriyel ve ticarî yapılar ve garajlarda kullanılan | EN 13241-1 | |
| Pencereler ve yaya geçişine uygun hazır dış kapılar | EN 14351-1 | |
| Beton, Harç ve Şerbet İçin kimyasal katkılar | Beton Katkıları | EN 934-2 |
| 1999/93/CE | Öngerme Çeliği İçin Şerbet Katkıları | EN 934-4 |
| Ahşap esaslı levhalar | ahşap esaslı levhalar | EN 13986 |
| 1997/462/CE | ||
| Yer döşemeleri | Elâstik, tekstil ve lâmine yer döşemeleri | EN 14041 |
| 1997/808/CE | Ahşap yer döşemeleri | EN 14342 |
| Birden çok spor dalında kullanım için iç mekan yüzeyleri | EN 14904 | |
| Yapılarda kullanılan camlar | Cam esaslı yalıtım birimleri | EN 1279-5 |
| 2000/245/CE | Lamine cam ve lamine emniyet camı | EN 14449 |
| Isıl olarak temperlenmiş soda kireç silikat emniyet camı | EN 12150-2 | |
| Isıl olarak temperlenmiş soda kireç silikat emniyet camı | EN 572-9 | |
| Isı ile mukavemeti artırılmış (kısmî temperlenmiş) soda kireç silikat cam | EN 1863-2 | |
| Borosilikat camlar | EN 1748-1-2 | |
| Cam seramikler | EN 1748-2-2 | |
| Kimyasal olarak dayanıklılığı artırılmış soda kireç silikat cam | EN 12337-2 | |
| Isıl olarak temperlenmiş borosilikat emniyet camı | EN 13024-2 | |
| Kaplamalı cam | EN 1096-4 | |
| Temel toprak alkali silikat cam mamuller | EN 14178-2 | |
| Tavan ve duvar kaplamaları | Yüksek basınçta sıkıştırılmış -Dekoratif lâmine levhalar (HPL) | EN 438-7 |
| 1998/437/CE | Asma tavanlar | EN 13964 |
| İç ve dış masif ahşap kaplamalar | EN 14915 | |
| Esnek levhalar – Su yalıtımı için | Çatılarda su yalıtımında kullanılan takviyeli bitümlü levhalar | EN 13707 |
| 1999/90/CE | Sürekli olmayan çatı kaplama levhaları için alt tabaka | EN 13859-1 |
| Duvarlar için alt tabaka | EN 13859-2 | |
| Çatılarda su yalıtımı için kullanılan plastik ve lastik levhalar | EN 13956 | |
| Plastik ve lastik rutubet yalıtım levhaları | EN 13967 | |
| Bitümlü rutubet yalıtım levhaları | EN 13969 | |
| Bitümlü su buharı kontrol tabakaları | EN 13970 | |
| Su buharını kontrol için plastik ve lastik tabakalar | EN 13984 | |
| Alçı levhalar ve benzeri | Alçı levhalar | EN 520 |
| 1995/467/CE | Alçı levha sistemlerinde kullanılan metal çerçeve bileşenleri | EN 14195 |
| Düz levhalar (sleytler) | Düz levhalar (sleytler) ve bağlantı parçaları Elyaf takviyeli çimento kul. imal edilmiş | EN 492 |
| 1998/436/CE | Oluklu levhalar ve bağlantı parçaları Elyaf takviyeli çimento kul. imal edilmiş | EN 494 |
| Elyaf takviyeli çimento kullanılarak imal edilmiş düz levhalar | EN 12467 | |
| Çatılar | Plâstik, tekli çatı ışıklıkları | EN 1873 |
| 1998/437/CE | Bitümlü levhalar (shingle) – Mineral ve/veya sentetik takviyeli | EN 544 |
| Ahşap yapılar | Tutkallı lâmine kereste | EN 14080 |
| 1997/176/CE | Dikdörtgen kesilmiş yapı kerestelerinin mukavemet sınıflandırması | EN 14081-1 |
| Yol Aletleri | Yol trafik gürültüsünü azaltıcı tertibatlar | EN 14388 |
| Taşıt korkuluk sistemleri | EN 1317-5 | |
| Beton yapıların korunması ve | Beton için yüzey koruma sistemleri | EN 1504-2 |
| tamiri için mamuller ve sistemler | ||
| Kendini taşıyan çift yüzeyli metal | Kendini taşıyan çift yüzeyli metal kaplama yalıtım panelleri | EN 14509 |
| kaplama yalıtım panelleri |
Uygunluk Değerlendirme Süreci
Yapı Malzemeleri Yönetmeliği kapsamına giren bir ekipmana CE işareti vurulabilmesi için harmonize standartların yada Avrupa Teknik Onay Kılavuzlarının yürürlükte olması gerekmektedir. Harmonize standartlar ve ATOK olmadan bir ürün yapı malzemesi de olsa CE işaretleme yapılamaz. Yapı Malzemeleri Yönetmeliğinde ürün gruplarına göre tüm uygunluk değerlendirme sistemleri Konsey Kararları ile tanımlanmıştır. Yapı Malzemeleri Yönetmeliğinde 4 Sistem Tanımlanmıştır. Bu sistemlerde Üreticinin ve Onaylanmış Kurumların görevleri ayrı ayrı tanımlanmıştır.
Uygunluğun Belgelendirilmesi (Uygunluk Beyanı ile birlikte)
- SİSTEM 1 & 1+ seviyesindeki ürünler için;
Malzemenin başlangıç tip testi; fabrika ve FÜK’ün ilk tetkiki; FÜK’ün devamlı gözetimi;
alınan numunelerin deneyi. - SİSTEM 2 & 2+ seviyesindeki ürünler için;
FÜK’ün belgelendirilmesi; FÜK’ün devamlı gözetimi, değerlendirilmesi ve onaylanması. - SİSTEM 3 seviyesindeki ürünler için;
Malzemenin (onaylanmış laboratuar tarafından) başlangıç tip testi. - SİSTEM 4 seviyesindeki ürünler için;
Onaylanmış kuruluşa gerek yoktur, tüm görevler üreticinindir.
Uygunluk Değerlendirme Prosedürleri
(a) Onaylanmış kurum yada üretici tarafından ürünün ilk tip testinin yapılması;
(b) Onaylanmış kurum yada üretici tarafından önceden belirtilen test planına göre fabrikadan alınan numunelerin test edilmesi ;
(c) Onaylanmış kurum yada üretici tarafından fabrikadan , pazara sunulmuş ürünlerden yada inşaat bölgesinden alınan numuneleri denetim-test edilmesi ;
(d) Onaylanmış kurum yada üretici tarafından gönderilmek üzere hazır bekletilen yada gönderilmiş partiden alınan numunelerin test edilmesi ;
(e) Üretici tarafından Fabrika Üretim Kontrolünün sağlanması;
(f) Onaylanmış kurum tarafından fabrika ve fabrika üretim kontrolünün ilk denetimi ;
(g) Sürekli gözetim , Onaylanmış bir kurum tarafından fabrika üretim kontrolünün denetlenmesi ve sorgulanması
Başlangıç Tip Testleri :
Teknik dokümanlarda tanımlanan tüm testlerin gerçekleştirilmesidir. Bu testler ile ürünün kullanım için uygunluğu değerlendirilmez. Ürün performansının teknik dokümanlarda açıklanan özellikler ile karşılaştırmasını gösterir.
Fabrika Üretim Kontrolü (FÜK) :
Üretici tarafından uygulanan sürekli iç üretim kontrolüdür. Yapı Malzemelerinin teknik dokümanlara uygun olarak üretildiğinin üretici tarafından güvence altına alınmasıdır. Üretici tarafından benimsenmiş tüm koşulların ve gereksinimlerin prosedür ve politikalar şeklinde dokümante edilmesidir. Bu dokümantasyon kalitenin nasıl sağlandığını, ürün özelliklerinin nasıl sağlandığını ve operasyonların nasıl kontrol edildiğini gösterir.
Numunelerin Test-Denetimi :
Ürün uygunluk belgelendirmesi için (Örnek Sistem 1+) Onaylanmış Kurum yada Üretici tarafından İnşaat Sahasından, Fabrika Alanından yada Satış Merkezlerinden alınan numunelerin test-denetimidir. Numune test-denetimi ilk tip testine göre test edilir ve beyan edilen gereksinimlere uygunluk incelenir.
Yapı malzemeleri yönetmeliğin EK I’inde yer alan Temel Sağlık ve Güvenlik Gereksinimlerini karşılamalıdır.
Bunlar:
- Mekanik Dayanım ve Denge
- Yangın Emniyeti
- Hijyen, Sağlık ve Çevre
- Kullanım Emniyeti
- Gürültüden Korunma
- Enerji Tasarrufu ve Isı Tutma
